Bakanlık bilgilerinden yapılan derlemeye nazaran, akaryakıt kaçakçılığı ile çabada daha faal kontrol düzeneği oluşturmak hedefiyle ilgili kurumların katkılarıyla hazırlanan “Akaryakıt Kaçakçılığı ile Gayret Hareket Planı”nın uygulanmasına devam ediliyor.
Bu kapsamda, kurumlar ortası işbirliğini artırmak için 30 Eylül-1 Ekim 2022 tarihlerinde Afyonkarahisar’da idari yargı mensupları başta olmak üzere akaryakıt kaçakçılığı ile çabada vazifeli ve yetkili kurumların iştirakiyle çalıştay düzenlendi.
Bu kapsamda dış satışlara ait düzenleme yapılması ile akaryakıtın fiziki ve mali hareketlerinin izlenebileceği bir sistem kurulması maksadıyla teknik çalışma kümeleri oluşturuldu.
Akaryakıt kaçakçılığı ile çaba konusunda ikincil mevzuat güncellenirken, kamuoyu şuurunun artırılmasına yönelik kamu spotu hazırlandı.
Bu süreçte, petrol piyasasında gerçekleştirilen mali ve idari usulsüzlüklerin tespiti için piyasa kontrollerine devam edildi. Bakanlık bünyesinde gerçekleştirilen risk tahlili çalışmaları, kontroller ve operasyonel faaliyetler sonucunda 2022 yılında 1404 ton kaçak akaryakıt ve akaryakıt harici petrol eseri ele geçirildi.
Yürütülen soruşturmalar kapsamında 8 bin 126 ton kaçak akaryakıt ve akaryakıt harici petrol eseri tespit edildi.
Öte yandan, Ticaret Bakanlığı bünyesinde faaliyetlerine devam eden Akaryakıt Özel Takımı de Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Kıyı Güvenlik Komutanlığı, Gelir Yönetimi Başkanlığı ve Vergi Kontrol Heyeti üzerinden yapılan görevlendirmelerle çalışmalarını aktif bir halde yürütüyor.
Yapılan yasal düzenleme sonucunda piyasada faaliyetleri riskli görülen 13 akaryakıt dağıtım şirketi ve irtibatlı birçok bayinin yöntemsiz faaliyetleri ortaya konuldu. İlgili kurumlarla koordineli olarak yürütülen çalışmalar sonucunda bunların mükellefiyetlerinin sonlandırılmasına ve lisanslarının iptal edilmesine katkı sağlandı.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bu dağıtım şirketlerince 5 ayda düzenlenen düzmece fatura meblağı 3,8 milyar lira, oluşan kamu ziyanı 1,5 milyar lira olarak hesaplandı.
Sektördeki kaçakçılık eğilimleri daima takip edilerek özel grup tarafından gerçekleştirilen kontroller sonucunda yazarkasa ve otomasyon sistemlerine müdahale ederek kurulan yasa dışı zımnî düzeneklerle kayıt dışı akaryakıt sattıkları tespit edilen 44 bayi hakkında Vergi Yöntem Kanunu’nda cürüm olarak tanımlanan usulsüzlük fiilleri tespit edildi. Bu bayilere yönelik inceleme başlatılarak faaliyetlerinin süreksiz olarak durdurulmaları sağlandı.
Ayrıca piyasaya düzmece fatura süren bayiler mercek altına alınarak 58 bayinin 6 ayda 5,7 milyar lira düzmece fatura düzenlediği ortaya konuldu.
Bakanlıkça yürütülen çalışmaların sonuçları Vergi Kontrol Konseyi ve Gelir Yönetimi başkanlıklarıyla paylaşılarak bu firmalar hakkında gerekli incelemelerin başlatılması sağlandı.
Geçen yıl yürütülen çalışmalarla, dağıtıcı firmalar tarafından geçersiz akaryakıt alış-satış faturaları düzenlenmesi ve bayiler üzerinden bu faturaların iç piyasaya sürülmesi, bayilerce dağıtıcılarından yasal olarak temin edilen akaryakıtın faturasının kurul karşılığı farklı dallarda faaliyet gösteren son kullanıcılara düzenlenmesi, akaryakıtın ise faturasız/kayıt dışı olarak piyasaya sürülmesi, kayıt dışı temin edilerek bayiler üzerinden piyasaya sürülmek istenilen akaryakıtın sevk ve satışına yasal görünüm kazandırılması hedefiyle düzmece fatura kullanılması, yazarkasa ve otomasyon sistemlerine adapsız müdahalede edilerek yapılan akaryakıt satış datalarının silinmesi üzere usulsüzlüklerin önüne geçildi.
Dış satış sistemiyle gerçekleştirilen suiistimallerin engellenmesine yönelik uğraş sürecinin sonucunda, yaklaşık 53 milyar liralık kamu ziyanı engellendi.