İsrail’in New York Başkonsolosu Asaf Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesine karşı çıkan Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı vazifeden alması üzerine istifa etti.
Öte yandan, İsrail basını, ülkedeki üniversitelerin ikinci bir emre kadar ülke genelinde greve gittiklerini duyurdu.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, tartışmalı yargı düzenlemesinin durdurulması davetinde bulunan Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı pazar akşamı misyondan almıştı.
İsrail’de Netanyahu hükümeti, tartışmalı yargı düzenlemesinde Yüksek Mahkeme yargıçlarının seçimindeki komitenin atamalarında iktidarın kelam sahibi olmasını sağlayacak yasa teklifinin yarın birinci oylama için Meclis’e getirileceğini açıklamıştı. Yasa teklifinin kanunlaşması için Meclis’te üç oylamadan geçmesi gerekiyor.
İsrail’de başta Tel Aviv olmak üzere Batı Kudüs, Hayfa, Netanya üzere büyük kentlerde on binlerce gösterici hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesine karşı sokaklarda protestolarına devam ediyor.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, ülkede siyasi krize ve kitlesel protestolara yol açan tartışmalı yargı düzenlemesinin durdurulması için hükümete davet yapmıştı.
Savunma Bakanı Gallant’ın davetine, Likud içinden de takviye gelmişti. Likud milletvekilleri Yuli Edelstein ve David Bitan, Gallant’a katılarak, yasa tasarısının durdurulması ve diyalog davetinde bulunmuştu.
İsrail basını, Likud Milletvekili ve Tarım Bakanı Avi Ditcher’ın da hükümetin yargı düzenlemesinin durdurulması tarafında görüş beyan ettiğini ileri sürmüştü. Ditcher yaptığı açıklamayla Netanyahu ve hükümetle uyum halinde olduğunu duyurmuştu.
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandıran, yargının, yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını duyurmuştu.
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının kimi yetkilerini Meclis’e devretmeye yönelik atakları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı düzeneği ortasında tansiyona yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı makamı olarak misyon yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis’in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” karşıtlık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclis’in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.
Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve memleketler arası alanda ağır formda eleştirilmişti.
Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un, taraflara “iç savaş” uyarısı yaparak sunduğu alternatif tasarı da iktidar tarafından reddedilmişti.
İsrail ordusunda savaş pilotları, denizaltı subayları, siber güvenlik uzmanları, özel kuvvetler üzere ünitelere bağlı binlerce yedek asker, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesini uygulaması durumunda vazifelerine devam etmeyeceklerini yahut eğitimlere katılmayacaklarını açıklamıştı.
İsrail’de iç ve dış istihbarat teşkilatları, öbür güvenlik kurumlarının çalışanları da yaptıkları açıklamalarla hükümetin yargı düzenlemelerine karşı itirazlarını duyurmuştu.
Devam eden tartışma ve reaksiyonlara karşın “yargı reformu” kapsamındaki “başbakanın misyondan alınmasını zorlaştıran” yasa tasarısı 23 Mart’ta Meclis’ten geçmişti.
Yarın Meclis’e getirilmesi planlanan yasa tasarısı, hükümetin, Yüksek Mahkeme üyelerinin belirlenmesinde öncelikli kelam sahibi olmasını ve böylece Yüksek Mahkeme Liderini belirleyebilmesini öngörüyor.
Netanyahu öncülüğündeki koalisyon, yargı düzenlemesine karşı davet yapan Gallant ve öteki Likud milletvekillerinin hükümetten dayanağını çekmesi durumunda tartışmalı yargı paketini geçirmekte Meclis çoğunluğunu kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.