Hakkındaki yolsuzluk davaları devam eden Netanyahu ise bahse dair açıklamalarında yargı düzenlemesinin Yüksek Mahkeme ile yasama ve yürütme organları ortasındaki dengeyi sağlamayı amaçladığını lisana getiriyor.
Netanyahu’nun yolsuzluk davasından çıkacak rastgele bir kararın Yüksek Mahkeme tarafından bozulabilmesi ve yargı düzenlemesiyle Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki kontrolünün kısıtlanması tartışmaların odak noktası.
İsrailli hukukçular ve muhalifler, hükümetin yargı düzenlemeleriyle dayattığı kanunların, Netanyahu’nun Yüksek Mahkeme tarafından yargılanmasını engellemek için çıkarıldığını savunuyor.
İsrailli hukukçu ve sivil toplum kuruluşu Terrestrial Jerusalem Fonu Lideri Daniel Seidemann, Netanyahu’nun yolsuzluk davalarını hatırlatarak, yargı düzenlemesinin Başbakan’ın davalarıyla ilgili olduğuna işaret etti.
İsrail Demokrasi Enstitüsü’nde Uzman Araştırmacı olarak vazife yapan Amir Fuchs, son makalesinde, yargı ıslahatlarının Netanyahu’nun faydasına olacak halde hazırlandığını belirtti.
Meclisin yetkilerinin berbata kullanıldığına dikkati çeken Fuchs, şöyle devam etti:
Gazeteci ve aktivist Or-ly Barlev de toplumsal medya hesabından mevcut başsavcı misyondan alınarak yerine hükümete sıkı sıkıya bağlı birinin getirileceğini ve Netanyahu’nun yolsuzluk davalarının iptal edileceğini ileri sürdü.
İsrail Başbakanı Netanyahu, birçok defa yargı düzenlemesi ile hakkındaki yolsuzluk davaları ortasında bir irtibatın olmadığını söylemişti.
Başbakan Netanyahu, hükümetin yargı düzenlemesi kapsamında Meclisten geçirdiği kanunları Yüksek Mahkeme’nin iptal etmesi durumunda nasıl hareket edeceklerine ait kesin bir cevap vermekten ise kaçınıyor.
İsrail’de iktidar koalisyonundaki kimi bakan ve vekillerse, Yüksek Mahkeme’nin Meclisin çıkardığı kanunları iptal etmesi halinde “seçmen iradesini hiçe sayacağını” savunmuştu.
İsrail’de hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesi yılbaşından bugüne ülke gündeminin merkezinde kalmaya devam ediyor.
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in, 5 Ocak’ta duyurduğu “yargı reformu” Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sonlandırma ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olması üzere değişiklikler içeriyor.
Başbakan Netanyahu, 27 Mart’ta, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini ertelediğini açıklamış lakin 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin akabinde yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.
Hükümet, muhalefetle müzakerelerin tıkanmasının akabinde yargı düzenlemesi için tekrar düğmeye basmıştı.
Netanyahu hükümeti, Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki kontrolünü kaldıracak yasa tasarısını ülke çapında kitlesel protestolar ve ağır kamuoyu tartışmalarına karşın 24 Temmuz’da Mecliste muhalefetin boykot ettiği oturumda kabul etmişti.
Şu ana kadar yargı düzenlemesi kapsamında İsrail Meclisinden, yargının yürütme üzerindeki kontrolünü sınırlayan iki yasa geçti.
Bunlar, mart ayında, Yüksek Mahkemenin Netanyahu’yu vazifeden almasını sınırlayan yasa ile temmuz ayında “akla uygunluk” ismiyle bilinen maddeden oluşuyor.
Netanyahu hükümeti, Yüksek Mahkemenin, Meclisin çıkardığı kanunları, Anayasa taslağı olarak kabul edilen “Temel Kanunlara” yahut insan haklarına terslik gerekçesiyle bozma yetkisini geçersiz kılma unsuru de olmak üzere 6 maddeyi daha yargı düzenlemeleri kapsamında yürürlüğe koymak istiyor.
İsrail’de muhalefet partileri, eski milletvekilleri ve birtakım sivil toplum kuruluşları, Meclisin 24 Temmuz’da geçirdiği “Akla Uygunluk Yasası”nın iptali için başvurmuştu.
