Ticaret Bakanlığı araba piyasasında aldığı tedbirlerle vatandaşların hakkını koruyarak fırsatçılığın önüne geçti. 6 ay ve 6 bin km uygulamasıyla başlayan düzenlemeler, bayi ve galerilerin kontrolleri ile devam ederken son olarak ferdî satışlara kadar uzandı. Bakanlığın kararlı tavrıyla piyasadaki köpük fiyatlar gerilerken, araç bulunurluğu artışa geçti.
Bakanlığın ağır şikayetler üzerine birinci olarak devreye aldığı 6 ay ve 6 bin km uygulamasında şu ana kadar binlerce yetkili bayi ve galeriye kontrol yapıldı. Devreye alındığı günden bugüne piyasada tesirli olan uygulamanın kontrol tarihi 1 Ocak 2024’e kadar uzatılırken, bu kapsamda 126 yetkili bayi ve galeriye toplamda 51 milyon 920 bin 782 lira ceza uygulandı.
Bakanlığın attığı ikinci adım ise yetkili bayilerin stokçuluk, elden para alma, aksesuar dayatması, liste fiyatının üzerinde satış ve takasa zorlama üzere formüllerine karşı lisans iptali düzenlemesi oldu. Yapılan düzenlemeyle bu cürümlerden birini işleyen bayinin 1 yıl mühletle ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapması için gereken lisanslar iptal edildi. Düzenlemenin akabinde Haziran, Temmuz ve Ağustos’ta toplam 639 yetkili bayi denetlenerek 14 yetkili bayiye stokçuluk nedeniyle toplam 66 milyon 879 bin lira idari para cezası uygulandı.
Son olarak yapılan mevzuat değişikliği ile ikinci el motorlu kara taşıtlarının, üretici yahut distribütör tarafından tavsiye edilen şimdiki satış fiyatının üzerinde bir fiyattan ilan yoluyla pazarlanması 1 Ocak 2024 tarihine kadar yasaklandı. 15 Temmuz prestijiyle yürürlüğe giren düzenleme kapsamında, tüm gerçek ve hukuksal şahıslar ilan verilmesi basamağında araç satış platformları tarafından uyarıldı. Bu ihtara karşın kelam konusu yasağa karşıt verilen ilanlar ile ilan verenlere ait bilgiler bakanlığa iletilerek takibi yapıldı. Bu kapsamda, 27 Temmuz 2023 prestijiyle, alışılmamış ilan girişinde bulunduğu tespit edilen 248 gerçek ve hukuksal bireye toplam 66 milyon 692 bin 450 lira idari para cezası uygulandı.
İlan kısıtlaması düzenlemesinin yürürlüğe girmesinden evvel 20 binin üzerinde olan fahiş fiyatlı sıfır araç satışları Bakanlık tedbirleri sayesinde 15 Temmuz 2023 tarihinden bugüne evvel yüzde 64’lük düşüşle 7 bine arından yüzde 91,61 oranında azalarak 1.759’a düştüğü görüldü. Düşüşte 300 bin liralık ceza tesirli oldu.
İkinci el araç pazarı ise son üç aydır 1 milyon adetlerin üzerinde seyrederken yapılan düzenlemelerin tesiriyle yüzde 20 düşerek 800 bin bandına indi. 1 milyon lira ve üzeri olan araçlarda sıfır fiyatının üzerine fahiş fiyat olarak istenen 50-100 bin lira aralığındaki köpük erimeye başladı. Son çeyrekte şişkin fiyatlar büsbütün olağana dönecek.
Türk otomotiv endüstrisi yılın birinci yarısında 905 bin 666 adet toplam araç üretimi yaptı. İç pazar satışları ise rekor üstüne rekor kırarak birinci 7 ayda 668 bin 828 adede ulaştı. Yeniden birebir devirde otomotiv sanayi ihracatı ise lokomotif görevi görerek 20,1 milyar dolarla birinci sırada yerini aldı. İkinci el pazarı ise birinci 7 ayda toplamda 7 milyona ulaştı.
