Türkiye yerli doğal gaza kavuşmak için gün sayıyor. Sakarya Gaz Sahası’ndaki çalışmalarda artık sona gelindi. Karadeniz’de keşfedilen doğal gaz önümüzdeki ay vatandaşlara ulaştırılacak. 20 Nisan günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iştirakiyle Zonguldak’taki Filyos Doğal Gaz Sürece Tesisi’nde ‘Karadeniz Gazı Devreye Alma Töreni’ gerçekleştirilecek. Tesiste, Karadeniz gazının devreye alınmaya hazır hale gelmesiyle birlikte güvenlik önlemlerinin de artırıldığını kaydeden Alım, “Bu geceden itibaren güvenlik uygulamalarımız en üst seviyede başlayacak” dedi. Alınan bilgiye nazaran yerli doğal gaz, düzenlenecek merasimle Türkiye Yüzyılı’na atıfla birlikte, 20 Nisan Perşembe günü saat 20.23’te devreye alınacak.
Gazın Filyos’a ulaşmasıyla birlikte yapılacak testlerin akabinde doğal gaz önümüzdeki ayın birinci yarısında hanelere ulaşacak. Karadeniz gazında gelinen son durumu kıymetlendiren Alım, gazın fazlar halinde devreye alınacağını bildirdi. Alım, birinci fazda günlük 10 milyon metreküp doğal gaz üretimiyle hane halkının muhtaçlığının karşılanacağını lisana getirerek, “Faz-2 ile Türkiye’nin muhtaçlığının yüzde 40’ını karşılayacağız. Faz-3 devreye girdiğinde, 2028’de günlük üretim 60 milyon metreküp olacak” biçiminde konuştu.
20 Nisan’da düzenlenecek programa ait teknik planlamaların en ince detayına kadar yapıldığına dikkat çeken Alım, şöyle konuştu: “Teknik testler devam ediyor. 8 bin başka iş kalemi tek tek test edildi. Eksikler giderildi. Program akşam planlanıyor. Gazı karaya getirerek yakmak sürecimizin bir modülü. Gazı test etmek zorundayız. Denizde de günlerce gaz yaktık. Bu bir mecburilik. Flare dediğimiz istasyonlar yüksek bacalar oluyor. Lakin havaalanının yaklaşma çizgisinde olduğumuz için bu bacaları yatay olarak planladık.”
Gazın hanelerde kullanımıyla birlikte fiyat düzeneğinin nasıl olacağını da pahalandıran Alım, “Gaz aslında milletlerarası piyasada fiyatlanan bir emtia. Piyasanın kendisi fiyatı belirliyor. Maliyet kırılımı pahalandırılacak, ülkemizin muhtaçlıkları pahalandırılacak, yapmaya mecbur olduğumuz yatırımlar pahalandırılacak. Altın fiyatları nasıl belirleniyorsa, doğal gazda da piyasa üzerinden fiyatlar belirlenecek. 2 yıl öncesine kadar doğal gaz petrol fiyatlarına endeskliydi. 2 yıldır gazın petrolden ayrıştığını ve daha da güçlendiğini görüyoruz. 2 emtia ortasında bir yarış varsa elbet ki kazanan doğal gaz oldu” diye konuştu.
Melih Han Alım, “Kuyuların ağzı şu anda kuyunun içerisinde basınçlandırılmış halde kapalı tutuluyor. Vanayı açtığımızda karaya ulaşması 30 saat sürecek. 30 saat boyunca gazı alacağız, basamak etap denetim edeceğiz” tabirini kullandı.
TPAO Genel Müdürü Melih Han Alım, Filyos Doğalgaz Tesisi’nde açıklamalarda bulundu. Alım, “20 Nisan’da 5 kuyuyu, Eylül’ün sonunda da öbür 5 kuyuyu devreye alacağız” dedi. Faz-2’yi 2028’de devreye alacaklarını belirten Alım, “2030’a kadar ne yapacağımızı tek tek planladık. 710 milyar metreküpü bir anda hizmete sunma bahtımız olmayacak. Evvel 10 milyon metreküple başlayacağız. Faz-1 ve faz-2 ile birlikte günlük üretim 15 ile başlayıp artarak 40 milyon metreküpe çıkacak. Faz-3 ile birlikte (Amasra) çıkmayı düşündüğümüz sayı günde 60 milyon metreküp. Bu maksada 2028 yılında ulaşacağız” halinde konuştu.
Bilgin, projenin siyasi telaşlarla hızlanıp hızlandırılmadığına ait soruya ise, şu yanıtı verdi: “2022 yılında ülkemizin güç ithalatı 96 milyar dolardı. Biz erken teslim ettiğimiz her hafta bu 100 milyar doları aşağıya çekebiliriz. Neden daha evvel yapamadık aslında bunun sorgulanması lazım. Bizim koştuğumuz maksatta siyasi münasebetler yok. 100 milyar dolarlık bir yükle devam ediyor bu ülke. Bunun için çabalıyoruz. 8-10 bin bireyle süreçleri yürütüyoruz. Bir kişinin bile burnu kanamadı.”
Söz konusu projenin maliyetini kuruş bazında hesapladıklarını söyleyen Melih Han Alım, “Ne kadar bir işletme bedeli olduğunu, sabit yatırımlarımız ne kadar, bugüne kadar harcanan şeyler ne olduğunu, şurada içtiğiniz suların bile maliyeti projeye gidiyor. O denli bir maliyet bazlı operasyon yürütüyoruz. Maliyet bizim elimizde kesin bilgiler olarak var. Mega yatırımların geri dönüş müddetleri bir yıldan azdır. Tam kapasiteye geçilmeden bir yıl içinde kendini ödeyecek. Yaklaşık bir yılda kendisini amorti edecek” dedi.