IMF, Global Finansal İstikrar Raporu’nun Nisan 2023 sayısını “Yüksek Enflasyon ve Jeopolitik Riskler Ortasında Finansal İstikrarı Korumak” başlığıyla yayımladı.
Raporda, birçok ülkede enflasyonun “rahatsız edici bir şekilde” merkez bankalarının maksatlarının üzerinde seyrettiği bir devirde, finansal sistemin yüksek enflasyon ve artan faiz oranlarıyla sınandığı kaydedildi.
Geçen yıl ekim ayında yayımlanan Global Finansal İstikrar Raporu’ndan bu yana global finansal sisteminin dayanıklılığının bir dizi önemli testle karşı karşıya kaldığı anımsatılan raporda, finansal istikrar risklerinin kıymetli ölçüde arttığına dikkat çekildi.
Raporda, ABD’de Silikon Vadisi Bankası (SVB) ve Signature Bank’ın ani iflasları ile Avrupa’nın değerli bankalarından Credit Suisse’e olan itimat kaybının, daha sıkı mali ve finansal şartlar ile kırılganlıklar ortasındaki etkileşimin neden olduğu zorlukların güçlü bir hatırlatıcısı olduğu aktarıldı.
Başlangıçta ABD bankacılık bölümünde münferit üzere görünen, yeni teknolojiler ve toplumsal medya aracılığıyla güçlenen, olayların süratle tüm dünyadaki bankalara ve finans piyasalarına yayıldığı belirtilen raporda, bunun riskli varlıkların satılmasına neden olduğu kaydedildi. Raporda, yaşananların, birebir vakitte, 1987’deki Kara Pazartesi ile karşılaştırılabilir büyüklük ve ölçekte, para siyaseti faiz oranı beklentilerinin değerli ölçüde tekrar fiyatlanmasına yol açtığı belirtildi.
Raporda, son olayların global finansal sistemin dayanıklılığını test edecek daha sistemik bir gerilimin habercisi mi, yoksa on yıldan fazla müddettir bol likiditenin akabinde daha sıkı mali ve finansal şartlardan kaynaklanan zorlukların münferit tezahürü mü olduğunun piyasa iştirakçilerinin ve siyaset yapıcıların karşı karşıya bulunduğu temel sorun olduğu tabir edildi.
Küresel mali krizden bu yana, bilhassa büyük bankalarda uygulanan düzenleyici değişikliklerin mali sistemi genel olarak daha dirençli hale getirdiğine dair çok az kuşku olduğuna işaret edilen raporda, bankaların yanı sıra banka dışı finansal kuruluşlarda da saklı kalmış olabilecek kırılganlıklara ait tasaların devam ettiğine dikkat çekildi.
Finansal istikrar risklerini ele almayı amaçlayan araçların uygunluğunun merkez bankalarının para siyaseti gayelerini finansal istikrar gayelerinden ayırmasına yardımcı olması gerektiği vurgulanan raporda, merkez bankalarına enflasyonist baskıları ele almak için siyasetlerini sıkılaştırmaya devam etmelerine müsaade vermesi gerektiği kaydedildi.
Türkiye, tüm dünyanın faiz artırdığı devirde faiz indirimine giderek büyüme beklentilerini daima geliştirmiş, tüm dünyada konuşulan bir muvaffakiyete imza atmıştı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), geçtiğimiz aylarda siyaset faizini 50 baz puan indirerek yüzde 8,5’e düşürmüştü.