Dünya ticaret güzergâhında yeni bir alternatif sunması beklenen Kalkınma Yola Projesi (Kuru Kanal) için Türkiye ve Irak birlikte çalışacak. Geçen hafta Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’nin Türkiye ziyareti sırasında imzalanan Ankara Deklarasyonu ile kayıt altına alınan Kalkınma Yolu Projesi, iki ülkenin ortak kararlılığıyla yürütülecek. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile es-Sudani’nin görüşmesinde iki ülke bakanlıklarının birlikte çalışma yapması kararlaştırıldı.
Türkiye tarafını Ticaret Bakanlığı’nın temsil ettiği ortak fizibilite çalışmasına nazaran; 1200 kilometre uzunluğundaki Kalkınma Yolu Projesi, yaklaşık 22 milyar dolara mal olacak. Bu maliyetin 16 milyar doları demir yolu için, 6 milyar doları ise kara yolu için kullanılacak. Bu iki kalemin yanı sıra Irak Hükümetinin yapacağı ekstra maliyet de olacak. Şimdilik yalnızca Türkiye ve Irak’ın iş birliği yaptığı projeye, komşu başka ülkelerin de ortak olarak katkı vermesi bekleniyor. Erdoğan, geçen hafta gerçekleşen Ankara’daki ziyaretin akabinde yaptığı açıklamada, projenin yatırımcı ülke ve kurumların iştirakine açık olduğuna işaret etmişti.
Türkiye’nin global lojistikteki tesirini artıracak yol ile Hint Okyanusu’ndan Basra Körfezi’ne uzanan deniz yolu taşımalarının, Irak-Türkiye üzerinden Akdeniz’e aktarılmasını sağlayacak Körfez Bölgesi ile Avrupa ortasındaki kara ve demir yolu nakliyeciliğinde ticaret, gümrük, vize ve transit geçiş süreçlerini kolaylaştıracak proje hayata geçirilirse; Hindistan-Pasifik bölgesinden Avrupa’ya ve Kafkaslar’a yönelik nakliyecilik alanında karşılıklı inanç ve işbirliğini artıracak kıymetli bir ticaret koridoru haline gelecek. Ticari ve ekonomik olarak kıymetli bir potansiyel vadeden projenin üretimi birkaç yıl sürse de sağlayacağı yarar maliyetinin kat kat üstünde olacak.
Güney ucu Irak’ta El-Anbar ve Basra Körfezi olan Kalkınma Yolu Projesi’nin Türkiye’ye Ovaköy Hudut Kapısı ile bağlanması gündemde. Ovaköy’den Mersin Limanı’na uzanacak projenin Türkiye ve Irak’taki iç güzergâhlarına iki ülkenin yetkili kurumları karar verecek.
Projenin imal basamağında hem kara yolu hem de demir yolu inşasında ve sonrasındaki devirde müteahhitlik ve teknik müşavirlik şirketlerimiz dâhil olmak üzere Türk firmaları bölgede çok kritik roller üstlenebilecek. Geçen hafta Ankara’da yapılan Türk-Irak İş ve Yuvarlak Masa Toplantısına katılan Türk müteahhitlik firmalarının Kalkınma Yolu Projesi ile yakından ilgilendiklerini ve projeye her türlü katkıyı sunmaya hazır olduklarını direkt Irak Başbakanı Sayın Sudani’ye ilettiği öğrenildi.
2029’a kadar tamamlanması öngörülen Kalkınma Yolu Projesi Türkiye’nin Körfez ülkeleriyle ticaretini kolaylaştıracak. Bilhassa Irak ile ticaretin geliştirilmesinde büyük katkı sunacak. Türkiye’nin Irak ile 13,7 milyar dolar olan ihracatının bu projeyle katlanması bekleniyor. Güneydoğu Asya ülkelerine yapılacak ihracatı da tetiklemesi beklenen projeye büyük kıymet atfeden Ticaret Bakanlığı Uzak Ülkeler Stratejisinin hayata geçirilmesine de kıymetli katkı sağlayacağı belirtiliyor.
Kalkınma Yolu Projesi’nin Basra Körfezi’ne açılan kapısı pozisyonundaki Faw Limanı, Irak’ın Basra kentinde inşa ediliyor. Güney Koreli şirket Daewoo tarafından inşa edilen Faw Limanı, 16 kilometreden fazla bir kıyı şeridinde yükseliyor. Yıllık 99 milyon ton kapasiteye sahip olacak limanın maliyeti 4,6 milyar dolar. 2024 yılında tamamlanması beklenen limanın 2025’te faaliyete geçmesi planlanıyor.