Rusya işgaline karşı Ukrayna’ya silah yağdıran Batı’nın stokları tükenme noktasına geldi. NATO Askeri Komitesi Lideri Amiral Rob Bauer, Batılı ülkelerin Ukrayna’ya verdiği takviye nedeniyle mühimmatsız kalmak üzere olduğu ihtarında bulundu. Varşova Güvenlik Forumu’nda konuşan NATO’nun en üst düzeyli askeri yetkilisi olan Bauer “Mühimmatın neredeyse tabanını sıyırdık” dedi. Ukrayna her gün Rus cephelerine binlerce top atışı yapıyor ve bu mühimmatın kıymetli bir kısmı NATO ülkelerince tedarik ediliyor. Kiev’in Rusya’ya karşı taarruzda olduğu bir periyotta yapılan açıklamalar, “Ukrayna’ya yardımın sonu mu geliyor” sorusunu gündeme getirdi.
Bauer, NATO ülkelerinin on yıllar boyunca askeri alana kâfi yatırım yapmadığını, bu yüzden Ukrayna’ya mühimmat tedarikine başladıklarında pek çok ülkenin cephaneliğinin yarısının bile dolu olmadığını söyledi. Hem hükümetlerin hem de savunma şirketlerinin “üretimi çok daha süratli bir tempoda artırması gerektiğini vurgulayan Amiral Bauer, aksi halde Ukrayna’ya yardımın aksayacağını kaydetti.
Forumda konuşan İngiltere Savunma Bakanı James Heappey de Batı ülkelerinin mühimmatının hayli azalmış göründüğünü söyleyerek, NATO üyelerini kelam verdikleri üzere gayrisafi yurtiçi hasılalarının yüzde 2’sini savunmaya harcamaya davet etti. “Şimdi değilse, Avrupa’da bir savaş varken değilse ne vakit?” diyen Heappey, ülkeleri üretimi artırmaya çağırdı. “Mühimmatımız epey azadı diye savaşmayı bırakamayız” diyen Bakan, “Ukrayna’yı bugün de, yarın da, ondan sonraki gün de bu savaşta tutmamız lazım. Biz durursak bu Putin’in de duracağı manasına gelmiyor” kelamlarını kullandı.
İttifak ülkelerinin bütçelerinden yüzde ikilik kısmı savunma harcamalarına ayırma taahhüdünü hatırlatan Heappey, “Ortadaki en büyük sorun, ittifaktaki her ülkenin yüzde 2 kelamını tutmaması. Bu oran bir tavan değil bir taban vazifesi görmeli” dedi. Öbür yandan NATO’nun internet sitesinde yer alan 2023 kestirimi datalarına nazaran ittifakın yarısından fazlası, bütçelerinden yüzde 2’lik hissesi savunmaya yatırmadı ve sonun altında kaldı.
ABD’de yaşanan bütçe krizinin de Ukrayna’ya yapılacak yardımlara büyük ziyan vereceği öngörülüyor. ABD Savunma Müsteşarı Michael McCord, Kongre’ye yazdığı bir mektupta, “Tedarik ve teslimatların vaktinde sağlanamaması, Ukrayna’nın karşı taarruzunda yahut muhtemel Rus hücumlarına karşı savunma yapma istikametindeki temel operasyonlarını baltalayabilir” değerlendirmesinde bulundu. ABD’nin Rus saldırısını caydırdığına değinen McCord, ABD’nin Ukrayna için daha fazla askeri bütçe ayırması gerektiğini belirtti. Mektupta Ukrayna’ya yardım için kongrenin tahsis ettiği 25,9 milyar dolarlık kaynaktan sadece 1,6 milyar doların kaldığına dikkat çekildi.
Batılı ülkelerin üretim kapasitelerini artırmaya çalışmalarına karşın Ukrayna’nın bu kapasitenin daha üzerinde mühimmat kullanmasının Batı ismine alarm zillerinin çalmasına yol açtığı düşünülüyor. Pentagon, Temmuz ayında Ukrayna’ya bugüne kadar 2 milyondan fazla top mermisi sağladığını açıkladı. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, “Büyük ölçüde topçunun kullanıldığı bir savaş. Topçu mühimmatının tedariki zorlaştı” değerlendirmesinde bulundu. Ukrayna’ya misket bombası veren ABD’nin 155 mm’lik top mermisi stokunun azalması nedeniyle bu teslimatı yaptığı argüman edilmişti.
