AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş’un 14 Ağustos 2020 tarihinde Memur-Sen ve Ankara Toplumsal Bilimler Üniversitesi’nin ortaklaşa düzenlediği “Aile Kongresi”nde yaptığı konuşma metnidir.
Toplumların nüvesini teşkil eden ailenin korunması, geliştirilmesi ve gelecek jenerasyonlara taşınması konusundaki fikirlerin müzakere edilmesine ne kadar çok muhtaçlığımız olduğunu, her geçen dün daha güzel fark ediyoruz.
Medeni birikimimiz içinde eşsiz bir bedeli olan aile; birinci beşerden bu yana devam eden insani bir bedeldir. Savaşlar, salgın hastalıklar, kıtlık, yoksulluk üzere ağır insani krizlere karşın yeryüzündeki varlığını her vakit sürdürebilmiş, en küçük ve en güçlü insani dayanışma örneğidir. İnsan, kozmostaki yalnızlığını ve faniliğini, en yakın etrafı olan ailesiyle yatıştırır. Aile; milletin kurucu ögesi, devletin yapı taşıdır.
Aile konusu, “insan”ı tefekkür etmeden konuşulamaz. Cenabı Allah, kâinatı yoktan var etti. Kendi varlığıyla kâinattaki bütün mahlûkatı yarattı. Yaratılışın temelindeki üç temel konunun varlığı, dikkat caziptir. Yaratılış sanatının her bir noktasında var olan kusursuz ahenk, kusursuz istikrar, harika, eşsiz harmoni, bizi düşünmeye sevk eder. Ahenk, istikrar ve harmoni, birlikte olduğu için kâinat, Allah’ın yarattığı kurallar çerçevesinde kusursuz bir ahenk ile varlığını sürdürmektedir. Bütün kâinatın ve mevcudatın, “sünnetullah” dediğimiz bu yaratılış prensip ve kuralları içerisinde varlığını sürdürmesi, yaratılışın hikmetlerindendir.
Aynı halde eşrefi mahlûkat olarak kâinata gönderilen, zübde-i âlem, yani bütün kâinatın özü-özeti olan insan ise “fıtrat” denilen temel kural üzerinde yaratılmıştır. Allah nasıl ki kainatı başıboş bırakmadıysa, yarattığı ve âlemin özü olarak kâinata gönderdiği insanoğlunu da fıtrat üzerinde yaratmış ve fıtrata uygun hareket etmesini ona tavsiye etmiştir.
FITRAT, YARATILIŞIN ANA EKSENİDİR
Bunun özünde, birinci ana-babamız Âdem ve Havva’dan gelen fıtratın temel özellikleri vardır. Tüm insanlık bir anne ve babadan yaratılmış ve ondan sonra şubelere, kabilelere, kavimlere ayrılarak daha güzel bilişsinler, anlaşsınlar diyerek yeryüzünün farklı yerlerine dağıtılmışlardır. Yalnızca Âdem ve Havva değil kıyamete kadar gelecek olan tüm insanların bu kâinatta yeterli bir biçimde yaşamalarının anahtar kavramı; fıtrata uygunluktur ve kendi etraflarını insan fıtratına uygun formda inşa etmeleri gerekir. Hasebiyle bu kilit kavramın, aile çalışmalarında yer alması gerektiğini söz etmek isterim. Yaratılıştan kaynaklanan bir husus üzerinde konuşuyorsak bunun temeli fıtrattır.
Sınırlarını ve kurallarını şimdi bilmediği dünyada hayatta kalabilmek, birinci insanın lakin fıtrata uygun hareket ederse gerçekleşeceğini keşfettiği birinci hakikattir. Böylelikle birinci beşerden bu yana fıtrat üzere yaşamak, beşere ve yeryüzüne selamet getirmiştir. Ancak birinci insanın çabucak akabinde insan fıtratını değiştirecek, insan fıtratına muhalif ifsat ve fesat hareketleri de gelişmiştir. Münasebetiyle temel görevimiz; fıtrata uygun bir insanlık oluşmasını temin etmek, sapmaları önlemek, ifsattan ve bozgunculuktan insanlığı korumaktır.
Fıtrat, yaratılışın ana eksenidir. O eksenden saptığınız vakit yaradılıştaki ahenk, istikrar ve harmoni ögelerinin dışına çıkmış olursunuz. Aile, toplumu inşa eden birinci ünitedir. Hangi toplumda olursak olalım, hangi dinin mensubu olursak olalım, hangi kültürün evladı olursak olalım, hangi çağda olursak olalım, bu hakikat değişmez; aile, toplumun temelidir. Bu hakikat, birinci yüzyılın ailesi için de böyleydi, son yüzyılın ailesi de birebir hikmetleri taşıyacaktır.
Tabii ki vaktin kaideleri değişecek, natürel ki vaktin değişen kaideleri içerisinde insanların gereksinimleri da değişecektir. Ancak insanların muhtaçlıklarını sınırsız hevâ ve hevesler çerçevesinde değil de fıtratın bize verdiği anahtar çerçevesinde değerlendirirsek, kendi varlığımızda, toplumda ve cihanda huzur ve iyiliğe ulaşabiliriz.
İnsanoğlunun yaratılıştan bu yana tekrar ederek gelen yapısında, bir bayan ve bir erkekten oluşan aile yuvası yer alır. Aslında aile, toplumların kök hücresidir. Tıpta kök hücre vasıtasıyla bozulmuş ve yıpranmış hücreleri yenilemek nasıl mümkünse, ailede de toplumun şifreleri gizlidir. Şayet biz kök hücre mahiyetinde olan aileyi sağlam bir formda sürdürür, koruyabilir, desteklersek öteki toplumsal çözülmeleri de onarabilecek şifayı toplumun içerisinde canlı tutmuş oluruz.
Aile tıpkı vakitte insanlığın birinci mektebidir. Hayata ve dünyaya ait hangi temel sıkıntıları öğrendiysek, birincinin aile etrafımızdan öğrendik. Sevgiyi, saygıyı, dayanışmayı, yardımlaşmayı, merhameti, empatiyi, fakiri gözetmeyi ve bir ortada yaşayabilme kültürünü birinci mektebimiz olan aileden öğrendik. Hasebiyle bu birinci mektebin çatısını çok sağlam bir formda kurmak ve devam ettirmek mecburiyetindeyiz.
GELECEĞİMİZİN AYNASI
Aile tıpkı vakitte yarınların çekirdeğini taşır, geleceğimizin aynası ve teminatıdır da. Çağın artık global olarak geçirdiği sert dönüşümler ve dayatmalar çerçevesinde ailenin yıpranması, yıpratılması, aile üzerinde negatif kimi spekülasyonların ortaya çıkartılması ya da aileye alternatif kimi yeni arayışların ortaya konulması, milletlerin geleceğini ortadan kaldıracak en sinsi, en kahredici saldırılardandır.
Aile içerisinde bayan ve erkeğin, birbirlerine karşı rakip, birbirlerinin düşmanı, birbirlerinin hasmı olmadığı geleneğe sahibiz. Bayan ve erkek birbirine rakip ve düşman olarak değil, cinsiyet rolleri üzerindeki farklılıkları tartışan bireyler olarak değil birbirini tamamlayan, birlikte sevgiyi, muhabbeti ve meveddedi oluştursunlar diye bir ortaya gelmiş olan Allah’ın iki kıymetli kuludur.
Kadının erkeğe, erkeğin de bayana zerre ölçüsü üstünlüğü yoktur. Bayan ile erkeğin haklarının eşit olduğunu öğreten çok sağlam bir gelenekten geliyoruz. Hazreti Ali Efendimizin “Ey Malik, bil ki beşerler iki sınıftır; ya yaradılışta eşindir ya dinde kardeşindir” buyruğunu hiç unutmamalıyız. Fırsat eşitlikleri manasında da, kâinatın nimetlerinden istifade etmek manasında da yaradılışta eş olan bayan ve erkeği, birbirine düşman ve rakip hale getiren zihniyet tehlikeli bir zihniyettir.
Bütün bunlarla birlikte, bilhassa 19. yüzyılda endüstrileşme ve süratli kentleşme ile birlikte Batı dünyasında çok süratli gelişen, bugünün post çağdaş anlayışları çerçevesinde çok daha suratını arttırmış olan baş döndürücü bir değişim sürecinden hiç elbet aile de etkileniyor. Olumlu etkilendiği tarafları olduğu üzere, olumsuz etkilendiği taraflarını da hepimiz biliyoruz.
Allah’a binlerce şükür, öbür dünya ülkeleriyle kıyaslandığında çok güzel bir durumdayız. Fakat artık, geçmişteki o geniş ailelerin uygunca küçüldüğü, ufaldığı, atomize olduğu bir süreçteyiz. İnsan, geçmişte insani olarak bilinen her şeye süratle yabancılaşmakta, uzaklaşmakta, ilgisizleşmektedir. Günümüzde ideolojinin baş etmekte zorluk çektiği en büyük problemlerden birisi çağdaş insanın yalnızlığıdır.
Sanayileşmeyle birlikte kentlerde milyonlarca, hatta kimi kentlerde on milyonlarca beşerle birlikte, kitleleşmiş kalabalıklar içerisinde yaşayanlar, geniş ailenin eski dayanağını kaybetmekle birlikte, Tocquaville’in tabiriyle adeta “kumsaldaki bir kum adedine dönüşmüş” üzeredir.
Günümüzde “güvensizlik” sorunu de aile kurumunu sarsan kıymetli gelişmelerdendir. İnsan insanın kurdudur diyen zihniyetin bakış açısında, insan için kendisi dışında herkes “öteki”dir. Sevgi, hürmet ve sorumluluk bağlarını zedeleyen bu güvensizlik, bir güve üzere, insanın öbür beşerlerle ve en değerlisi ailesiyle olan bağlantılarını yiyip bitirmektedir. Aslında yalnızlaşmış olan birey için evlilik ve aile artık kuşkuyla bakılan bir cins külfet olarak görülebilmektedir. Ayrıyeten evlenme yaşının giderek yükselmesi, hele hele evliliklerin bu çağın gerekleri içerisinde yerinin olmadığını söyleyen çevreler tarafından gereksiz ve gereksiz bir kurum olarak addedilmesi, insanların aileye alternatif birtakım kurumlarla da hayatta kalabileceklerinin empoze edildiği görüşlerin yaygınlaşması, kuşkusuz günümüzde aile için değerli handikaplardandır.
Bütün bu çerçevede farklı disiplinlerin bir ortaya gelerek, insanın ve ailenin geleceğine dair, insanın ve dünyanın doğasıyla uyumlu tahliller üzerinde zihin yormaları gerekiyor. Bilimsel uğraşlarla siyasi, toplumsal, dini ve kültürel gayretlerin buluşması gerekiyor. Çağa dair maruz kaldığımız dönüşümleri de asla ıskalamadan, klasik aile yapımızı nasıl koruruz, nasıl geliştiririz, aileyi sonraki kuşaklarımıza kök hücremiz olarak nasıl miras bırakabiliriz sorusuna zihin yormamız gerekiyor.
Aileyi koruyup kollarken birebir vakitte aile ve aile pahalarını berhava edecek marjinal, sıra dışı ve bir manada milletimize ilişkin her şeye karşı olan kimi fikirlere, kimi sinsi ideolojilere, insanı ve aileyi değersizleştirmeyi hedefleyen kimi yaklaşımlara karşı da sonuna kadar dikkatli olmamız gerekiyor. Bu bağlamda, milletimizi, çocuklarımızı, gençlerimizi korumak konusunda dikkatli olmalıyız. Zira biliyoruz ki, bu cins yaklaşımlar geleneğimizin sözüyle “ekinleri ve jenerasyonu mahveden” zihniyetlerdir.
Kadın ve erkeğin karşılıklı olarak cepheleştirildiği rekabet anlayışını bir kenara koymak ve bayan ile erkeğin birbirinin tamamlayıcısı, birbirinin yardımcısı, destekçisi olduğu fikrini tekrar tazelemek zorundayız. Bayan ile erkek; ana-baba ve evlatlar olarak birbirini sevgiyle, hürmetle, şefkatle sarmalayan ailenin temel direkleridir.
Bu çerçevede aileyi yine geniş aile olarak genişletecek yeni çalışma ve tekliflere muhtaçlığımız olduğu açıktır. Bilhassa son global salgın sırasında bir sefer daha gördük ki; dünyanın birçok yerinde yaşlı beşerler, anneler, babalar, dayılar, halalar, büyük nineler, büyük dedeler tek başlarına ve çaresiz bırakılarak, vefata terk edilirken, milletimiz aile kıymetlerinin çok sağlam olması hasebiyle bütün fertlerine sahip çıktı, hatta kendisinden çok ailesinin büyüklerini korudu. Allah’a binlerce sefer şükrederiz.
Milletimizin aileyi temel alan ve kutsal bir kurum olarak gören bu irfanını kaybetmemek, müspet geleneklerimizi çok daha canlı bir biçimde canlı tutmak, ihya etmek toplumsal sorumluluklarımızdandır. Örneğin akrabalık bağlantıları, komşuluk, yaşlıların ziyaret edilmesi, bayramlaşmalar, değerli günlerde geniş ailenin yine buluşabilmesi, jenerasyonların birbirleriyle hasbihal edebilmeleri, insanlığımızı kaybetmeden devam ettirebilmek ismine, sürdürmemiz gereken geleneklerdendir. Bu özellikler tıpkı vakitte bizi güçlü bir toplum haline taşır.
Aileyi bu manada da geliştirip korurken, geniş manada ekonomik bir kıymet olarak da ele alacağız. Aile aslında birebir vakitte kıymetli bir ekonomik kurumdur. Bir ekonomik kurum olarak ailenin canlandırılması, aile gelirinin arttırılması üzere hususlar bilhassa aile ödenekleri ve aile yardımları üzerinden toplumsal siyaset önlemlerinin geliştirilmesi değer kazanmaktadır. Bunu daha da ileriye taşıyarak, bir ekonomik ünite olarak ailenin gücünü artırmak, bilhassa dünyanın ve Türkiye’nin içinde bulunduğu kurallar bakımından kıymetli bir sorumluluk alanı haline gelmiştir. Bu çerçevede, geniş aileyi bir yük olarak değil, bir bedel olarak görmek durumundayız. Geniş ailenin de önümüzdeki süreçte Türkiye’de yine canlanacağını, yine daha güçlü bir hale geleceğini ümit ve temenni ediyorum.
KADINA KARŞI ŞİDDET İNSANLIK SUÇUDUR
Türkiye’de ya da dünyanın rastgele bir yerinde aileyi ele alıyorsak, aileyi bayan ve çocuk haklarından başka ve bağımsız olarak ele alamayız. Bayan haklarını sonuna kadar savunmak, bayana karşı şiddete sonuna kadar karşı çıkmak, bayana karşı şiddet gösteren birisinin değil bir adam, bir insan bile olmadığı şuuruyla şiddetin bütün yollarını kapatmak mecburiyetindeyiz. Esasen bayana karşı şiddet, bizim toplumumuzun nefretle yaklaştığı bir sıkıntıdır. Bayana karşı şiddetin bir insanlık hatası olduğu konusunda hiç bir kuşku yoktur.
Kadına karşı şiddettin toplumumuzun bir özelliğiymiş üzere gösterilmesini de şiddetle kınadığımı tabir etmek isterim. Bayana karşı şiddet bir insanlık hatasıdır hiç kuşku yok. Kim bayana karşı şiddeti rastgele bir formda, rastgele bir formuyla savunuyorsa, tecavüzden istimara kadar, dayağa kadar, öldürmeye kadar, bırakın adam olmayı insan bile değildir. Buna sonuna kadar karşıyız, insanlık hatası olduğunu söylüyoruz. Fakat güya bu mevzuda genelleme yaparak bayana karşı şiddettin toplumumuzun genel bir özelliğiymiş üzere gösterilmesini de asla hakikat bulmadığımı söz etmek isterim.
Aile kıymetlerini korurken hiç elbet bayan haklarını da sonuna kadar savunacağız. Bayan haklarının geliştirilmesi, bayanın hem ekonomik, hem toplumsal olarak daha ileri bir statüye yükselmesi, bayanların çalışma ve eğitim hayatına daha güçlü bir formda katılması, bayanların siyasal temsil bakımından çok daha güçlü noktalara gelmesi, AK Parti olarak parti politikalarımız ortasında yer almış ve bayana yönelik önemli kazanımların önü açılmıştır. Tüm bu olumlu gayret ve kazanımlara karşın, Türk milletinin bayana karşı kategorik olarak şiddet uyguladığını tabir etmek ise kuşkusuz berbat niyetten öbür bir şey değildir.
Kadın; bizim medeniyetimizde ayaklarının altına cennet serili annemizdir, Allah’ın narin ve nazenin emaneti olarak kız kardeşimizdir, eşimizdir, gözümüzün ışığı kızımız, evladımızdır. Bayan, bunların da öncesinde insandır, Allah’ın onurlu bir kuludur.
Kadına yönelik şiddet eleştirisi yaparken, kuşkusuz aile içi şiddetin dünyadaki en karanlık, en kirli, en ahlaksız şiddet tipi olduğunu da zikretmek zorundayız. Aile içi şiddeti ya da bayana karşı şiddeti savunan her kim varsa insanlık kabahati işliyor demektir. Bununla birlikte, aile içi şiddetin güya Türk milletinin günlük hayatta yaşadığı ahval-i adliyeden bir şeymiş üzere gösterilmesini de hakikat bulmadığımızı tabir etmek istiyorum.
Aile sıkıntılarını lisana getirirken, çocuk hakları konusuna da ayrıcalıklı bir yer vermek zorundayız. Böylelikle; anne, baba, çocuklar ve geniş aile içinde herkesin sorumluluklarını bildiği, herkesin haklarını da sonuna kadar kullandığı ancak bunu bir çıkar çatışması yahut mütareke anlayışı ile değil de, birebir çatı altında, tıpkı yuva içerisinde, ahenk, ahenk ve harmoni içerisinde “kapsayıcı aile” anlayışıyla gerçekleştirdiği bir aileyi inşa etmek hepimizin, toplumumuzun görevidir.
Bu alanda ortaya çıkan çözülmeleri, bozulmaları, yıpranmaları, yanlışlıkları görecek, bunları tedavi edeceğiz. Yanlışlıklar var diyerek o yanlışlıklar üzerinden genellemeler yapılması yanlışsız değildir. Çok şükür ki; Türkiye’de aile yapısı şimdi dağılmış, tükenmiş değildir. Dünyada ve Türkiye’de aile yapısını değersizleştirmeye, özgürlük zıddı bir kısıtlılık olarak tanım etmeye, aileyi dağıtmaya yönelik sinsi ideolojiler ve sapkın davranışlara karşın, Allah’a çok şükür, Türk toplumunun en sağlam yapısı aile yapısıdır. Kök hücremiz sağlamdır, kök hücremiz kıyamete kadar sağlam kalmaya devam edecektir.
